Kardemom, één van mijn meest gebruikte en geliefde specerijen 

 

Ergens in de vorige eeuw, toen ik nog gewoon naar school ging kwam ik al in aanraking met kardemom doordat we een Deense overbuurvrouw kregen. De vriendschap die toen is ontstaan bestaat nog steeds, al meer dan 50 jaar dus. Over onze leeftijden heb ik het maar even niet 😉

Maar de liefde voor deze prachtige specerij heeft ze me meegegeven en ik denk niet dat er ooit geen kardemom in m’n keukenkastje heeft gestaan. Toen ik later in aanraking kwam met aromatherapie was dat alleen maar een kardemom+.

Waar ik kardemom voor gebruik? Tja, in hartige en zoete gerechten, in de oxymels die ik maak, door de warme cacao en waar ik verder maar denk…kardemom past hierbij.

Als eerste Kruid van de maand (December ’24) heb ik daarom voor kardemom gekozen. Had jij het anders gedaan? Ook op onze FB en Instagrampagina’s vind je kardemominfo.

Lees hieronder over de historie, het gebruik van kardemom in diverse keukens en wat je met kardemom etherische olie kunt doen.

Mocht je na het lezen van deze blog nog veel meer over kardemom willen weten, in de Kruidentaal webwinkel staat het e-book: “De intrigerende kardemom” ,maar liefst 38 bladzijden kardemom.

Kardemom: een kruid met een rijke geschiedenis en een veelzijdig gebruik

Kardemom, ook wel de “koningin der specerijen” genoemd, heeft een geschiedenis die duizenden jaren teruggaat. Dit aromatische kruid heeft zijn oorsprong in Zuid-Azië en wordt al millennia gewaardeerd in zowel culinaire als medicinale toepassingen.

De geschiedenis van kardemom

Kardemom wordt al sinds de oudheid gebruikt. Het werd genoemd in oude Egyptische teksten, waar het werd gebruikt in zowel de keuken als onderdeel van rituelen. De specerij werd beschouwd als een luxeartikel en werd vaak verhandeld langs de beroemde Zijderoute, die Oost en West met elkaar verbond. De Egyptenaren gebruikten kardemom niet alleen in hun voedsel, maar ook in parfums en balsems.

In de middeleeuwen vonden de specerijen hun weg naar Europa, waar ze vooral door de rijke elite werd gekoesterd. Kardemom werd in Europa ook vaak gebruikt als een natuurlijke remedie tegen maagklachten en om de spijsvertering te bevorderen.

Gebruik van kardemom door de jaren heen

• Culinair: Kardemom is een veelzijdig kruid dat zowel in zoete als hartige gerechten kan worden gebruikt. In de Indiase keuken is het een essentieel ingrediënt in curry’s, maar het wordt ook vaak gebruikt in zoetigheden zoals chai (kruidenthee) en baklava. In Scandinavië wordt kardemom veel gebruikt in gebak zoals kanelbullar (kaneelbroodjes) en andere lekkernijen.
• Medicinaal: Traditioneel wordt kardemom gezien als een kruid dat de spijsvertering bevordert, winderigheid vermindert en zelfs helpt bij het verlichten van hoest en verkoudheid. De etherische olie van kardemom wordt in de aromatherapie gebruikt om mentale helderheid te bevorderen en stress te verminderen.
• Cultureel gebruik: Kardemom heeft niet alleen culinaire en medicinale waarde, maar werd ook vaak gebruikt in oude rituelen. Het werd in sommige culturen gebruikt om heilige oliën te maken, terwijl het in andere werd toegevoegd aan wierook voor religieuze ceremonies.

Hedendaags gebruik

Vandaag de dag wordt kardemom nog steeds veel gebruikt in de keuken, vooral in Aziatische, Midden-Oosterse en Scandinavische gerechten. Maar het is ook een belangrijk ingrediënt in de moderne aromatherapie, waar het bekend staat om zijn kalmerende en opbeurende eigenschappen. (Daarover zondag meer) Of het nu in de keuken is, als olie of als thee, kardemom blijft een waardevol kruid dat zowel je zintuigen als je gezondheid ten goede komt.

 

 

Kardemom: een wereldse specerij in de keuken

Kardemom is een echte wereldreiziger in de culinaire wereld. Deze bijzondere specerij wordt al duizenden jaren gebruikt en kent een rijke geschiedenis die van India tot Scandinavië reikt. Met zijn warme, bloemige en licht citrusachtige smaak brengt kardemom een uniek karakter aan gerechten uit allerlei keukens. Laten we een culinaire reis maken langs de verschillende tradities waarin kardemom schittert:

India & het Midden-Oosten
In India is kardemom een onmisbare specerij. Het wordt gebruikt in geurige curry’s, biryani en dhal, en speelt een hoofdrol in traditionele drankjes zoals chai en lassi. Ook in het Midden-Oosten is kardemom geliefd. Het wordt vaak toegevoegd aan koffie, zoals in de bekende Arabische koffie, en geeft een verfijnde smaak aan desserts zoals baklava en maamoul (gevulde koekjes).

Scandinavië
In Noord-Europa heeft kardemom een heel andere rol gekregen: hier wordt het vooral in zoete baksels gebruikt. Denk aan Zweedse kaneelbroodjes (kanelbullar), Noorse kardemomkringels (kringle) en Deense kardemomcake. Kardemom is hier synoniem geworden met gezelligheid en winterse lekkernijen.

Zuidoost-Azië
In landen zoals Thailand en Vietnam is kardemom een geliefd ingrediënt in soepen en stoofgerechten. Het wordt vaak gecombineerd met andere warme specerijen zoals kaneel, steranijs en kruidnagel om diepe, complexe smaken te creëren, bijvoorbeeld in Pho of Massaman curry.

Latijns-Amerika
Wist je dat kardemom zelfs zijn weg naar Guatemala heeft gevonden? Hier wordt het gebruikt in zowel zoete als hartige gerechten, maar ook in de productie van kardemomthee en -likeuren. Guatemala is tegenwoordig zelfs een van de grootste producenten van kardemom ter wereld!

Hoe gebruik jij kardemom in je keuken?
Of je nu geïnspireerd raakt door de Indiase keuken of zin hebt om een Scandinavisch kardemombrood te bakken, de mogelijkheden met kardemom zijn eindeloos. Probeer het eens te combineren met andere specerijen zoals kaneel, gember of vanille om nieuwe smaakdimensies te ontdekken.

Ouderwetse Deense kardemomcake

Voor deze cake gebruik je hele kardemomzaadjes, die je zelf grof stampt in een vijzel. Dat is natuurlijk iets bewerkelijker, maar levert een veel intensere kardemomsmaak op die niet te vergelijken is met gemalen kardemom in poedervorm.

Ouderwetse kardemomcake (0-30 min.)
Voor 8 personen

Ingrediënten
2 theel. kardemomzaadjes
150 gr. boter
275 gr. suiker
2 eieren
300 gr. bloem
2 theel. bakpoeder
1 snufje zout
2 dl. Griekse yoghurt

Topping:

50 gr. amandelen
2½ eet;. fijne suiker

Benodigdheden

Een springvorm, 24 cm in diameter

Bereiding

Ouderwetse kardemomcake:

Verwarm de oven voor op 180 °C en bekleed de springvorm met bakpapier.
Stamp de hele kardemomzaadjes grof in een vijzel. Smelt de boter en laat deze iets afkoelen.
Klop de suiker en eieren romig in een kom met een handmixer. Voeg de gesmolten boter en de gestampte kardemom toe en meng goed.
Meng de bloem, bakpoeder en zout en voeg dit afwisselend met de yoghurt toe aan het beslag, tot het een glad geheel is. Giet het beslag in de springvorm.

Topping:

Hak de amandelen grof en strooi deze samen met de fijne suiker over het beslag.
Bak de kardemomcake ongeveer 35 minuten in de oven, tot hij gaar is. Laat de cake afkoelen in de vorm op een rooster en serveer hem vers gebakken.

Kardemom-olie: de mentale verheldering die je zoekt

Wist je dat kardemom niet alleen een heerlijke specerij is voor je gerechten, maar ook krachtige mentale voordelen heeft? In de aromatherapie wordt kardemom-olie al eeuwenlang gewaardeerd om zijn positieve effecten op de geest. Het heeft de kracht om niet alleen het lichaam te verwarmen, maar ook je gedachten te verhelderen en je humeur te verbeteren.

Mentale verheldering met kardemom

Kardemom-olie wordt vaak gebruikt om helderheid van geest te bevorderen. Het kan helpen om geestelijke vermoeidheid tegen te gaan, focus te verbeteren en gevoelens van stress te verlichten. Het heeft een verfrissende, opbeurende geur die de lucht zuivert en een gevoel van kalmte teweegbrengt, zonder de energie te verminderen.

Hoe kardemom-olie je kan helpen:

• Stressvermindering: De warme, kruidige geur van kardemom kan je helpen om je gedachten te kalmeren en angst te verminderen. Het werkt als een natuurlijke stressverlichter, ideaal voor drukke of overweldigende momenten.
• Verhoogde focus en concentratie: Kardemom stimuleert de geest, wat helpt bij het verbeteren van je concentratie en focus. Het is ideaal voor momenten wanneer je mentale helderheid nodig hebt, zoals tijdens werk, studie of meditatie.
• Verbeterde gemoedstoestand: Het gebruik van kardemom-olie kan helpen om negatieve gedachten te transformeren en je algehele gemoedstoestand te verbeteren. Het geeft je een mentale boost en helpt je om in het moment te blijven.

Hoe gebruik je kardemom-olie?

• Diffuser: Voeg een paar druppels kardemom-olie toe aan je diffuser om een rustige, kalmerende sfeer te creëren en je geest te verfrissen.
• Massage: Meng kardemom-olie met een draagolie, zoals jojoba of amandelolie, en masseer het op de slapen van je hoofd of achter je oren voor verlichting bij spanning en stress.
• Inhalatie: Voeg een druppel kardemom-olie toe aan een kom heet water, dek je hoofd af met een handdoek en inhaleer de damp om je ademhaling te bevorderen en je geest te kalmeren.

Een kruidige boost voor je geest

Kardemom bied je niet alleen de mogelijkheid om je lichaam te verwarmen, maar ook om mentale helderheid en rust te ervaren. Het is een geweldige manier om de dag te beginnen of om een moment van ontspanning te nemen wanneer je je overweldigd voelt.

Sweet and dreamy, extra creamy.

De beschrijving van een geur met kardemom uit het boekje ‘Natural perfumes’ van Mindy Green.

Meng de onderstaande etherische oliën en geniet van de geur.

• 10 dr. sinaasappel
• 5 dr. vanille
• 2 dr. vetiver
• 1 dr. kaneel (blad)
• 1 dr. kardemom

In het begin van deze blog noemden we het e-book “De intrigerende kardemom”wil je eerst nog wat meer over kardemom lezen? Lees dan de intro naar het e-book.

En tot slot, ga vooral lekker experimenteren met deze prachtige specerij, kardemom.